O sobie

Wykształcenie

Funkcje w szkole

Sukcesy zawodowe

Artykuły

Publikacje

Z dziejów Radomia

Zajęcia dodatkowe

Współpraca

Scenariusze

PSO

Ankiety ewaluacyjne

Sprawdziany historia

Testy diagnostyczne

Historia

Programy nauczania

Nowa podstawa prog.

Pomoce na lekcję

Przypadki edukacyjne

Zauroczenia

Choroby naszych przodków

Oczami belfra

Złote myśli

Humor z zeszytów

Uczniowskie lapsusy

Moja galeria

Kontakt

Napisz do mnie

Prowadzenie zajęć pozalekcyjnych – koła historycznego o treściach regionalnych.

W roku szkolnym 2006/2007,od września 2006 roku, prowadziłam szkolne koło historyczne adresowane do zainteresowanych przeszłością miasta Radomia uczniów wszystkich klas. Zajęcia koła prowadziłam społecznie dwa razy w miesiącu, w ustalonych terminach, zwykle w wymiarze 2-3 godzin lekcyjnych. Uczestniczyła w nich przede wszystkim młodzież klas pierwszych i drugich liceum profilowanego i technikum, która zgłosiła zainteresowanie tematyką regionalną.

Opracowany program koła stawiał sobie za cel nadrzędny rozszerzenie treści nauczania realizowanych w ramach obowiązującego programu nauczania historii w liceach ogólnokształcących, liceach profilowanych i technikach. Program nauczania uwzględnia bowiem realizację w szkole wymiaru regionalnego historii ojczystej. Niemniej względy czasowe i organizacyjne nie pozwalają w pełni wyczerpująco i z należytą uwagą potraktować dziejów regionu, a swoisty charakter dziejów regionalnych dobór treści szczegółowych zwykle pozostawia w gestii nauczyciela. Dlatego koło historyczne wychodząc naprzeciw potrzebom i zainteresowaniom uczniów miało im umożliwić systematyczne poznanie i uporządkowanie wiedzy na temat przeszłości miasta Radomia w szerszym, aniżeli na lekcjach historii, zakresie.

Realizacji zajęć w ramach koła przyświecały następujące ogólne cele edukacyjne:

Rozwijanie zainteresowań poznawczych i postaw twórczych;
Rozwijanie umiejętności samokształcenia poprzez zdobywanie informacji z różnych źródeł;
Pogłębianie wiedzy z zakresu historii regionalnej;
Rozwijanie wiedzy o historii regionu w powiązaniu z historią kraju;
Rozwijanie wiedzy o kulturze własnego regionu i jej związkach z kulturą narodową;

Uwzględniłam ponadto następujące cele szczegółowe:

Rozszerzenie zakresu wiedzy o przeszłości w jej aspekcie regionalnym i jednostkowym;
Uświadomienie bogatej przeszłości miasta Radomia, jego dorobku materialnego i duchowego;
Budzenie szacunku dla dorobku cywilizacyjnego regionu;
Kształtowanie postaw lokalnego patriotyzmu, emocjonalnych związków z „małą ojczyzną”;
Kształtowanie lokalnych więzi społecznych;
Ugruntowanie poczucia tożsamości narodowej przez rozwój tożsamości regionalnej;
Pomoc w samoidentyfikacji jednostki w najbliższym otoczeniu społecznym i regionalnym;
Rozwijanie świadomych postaw obywatelskich;
Przygotowanie do aktywności społecznej na rzecz lokalnego środowiska;
Wykształcenie umiejętności wykorzystywania w rekonstrukcji przeszłości regionu różnorodnych źródeł informacji;
Rozwijanie umiejętności warsztatowych i metodologicznych, pozwalające na dokonanie np. opisu, charakterystyki;
Rozwijanie umiejętności pracy zespołowej;

W wyniku realizacji zajęć uczniowie wykazują się wiadomościami obejmującymi znajomość:

Dziejów politycznych, gospodarczych, społecznych i kulturalnych Radomia od czasów najdawniejszych po współczesne;
Rozwoju miasta na przestrzeni wieków w aspekcie terytorialnym, gospodarczym i kulturalnym;
Działalności najwybitniejszych radomskich przedstawicieli życia politycznego i gospodarczego oraz kultury i sztuki;
Roli regionu w różnych epokach i jego związków z innymi regionami Polski;
Głównych zabytków architektury i sztuki w regionie.

W zakresie umiejętności przedmiotowych zajęcia w kole zmierzały do doskonalenia następujących czynności:

Wyszukiwania, gromadzenia, selekcji i interpretowania informacji przy wykorzystaniu różnorodnych źródeł wiedzy historycznej (materialnych, pisanych, ikonograficznych, statystycznych, np. teksty pisane, ilustracje, zdjęcia, mapy, drzewa genealogiczne, tabele statystyczne, zabytki sztuki);
Poprawnego interpretowania tekstów źródłowych, w tym dokumentów prawnych, tekstów publicystycznych i popularnonaukowych oraz tworzenia na ich podstawie informacji historycznej;
Dokonywania rekonstrukcji faktów i zjawisk historycznych na podstawie różnych źródeł wiedzy;
Porównywania, czyli wskazywania podobieństw i różnic pomiędzy zjawiskami, procesami i wydarzeniami historycznymi;
Dokonywania i formułowania samodzielnej oceny faktów, zjawisk i procesów historycznych;
Uzasadniania sformułowanych ocen za pomocą celowo i trafnie dobranych argumentów.

W zakresie wychowawczym program koła niniejszy stawiał sobie za cel kształtowanie i doskonalenie następujących postaw i zachowań uczniów:

Lokalnego patriotyzmu – miłości i przywiązania do „małej ojczyzny”;
Poczucia przynależności do wspólnoty lokalnej poprzez pogłębianie wiedzy na jej temat;
Poszanowania regionalnych tradycji patriotycznych, niepodległościowych i demokratycznych;
Poszanowania dla dorobku przeszłych pokoleń;
Poczucia wartości i znaczenia dziedzictwa kulturowego w regionie oraz odpowiedzialności za jego trwanie;
Poczucia odpowiedzialności za rodzinę i region;
Współistnienia i efektywnego współdziałania w zespole na rzecz lokalnego środowiska;
Kształcenie twórczej samodzielności;
Rozbudzenie dociekliwości i chęci rozwijania zainteresowań;

Procedury osiągania celów:

Program zakładał realizację celów poprzez zajęcia z uczniami zarówno na terenie szkoły, jak i poza nią.

Środkiem realizacji celów koła na terenie szkoły były przede wszystkim różnego rodzaju metody aktywizujące:

Analiza i interpretacja materiałów źródłowych: materialnych (rodzinne pamiątki) pisanych, ikonograficznych i statystycznych dotyczących dziejów Radomia;
Prezentacje uczniowskie – referaty, wywiady, tablice ścienne, gazetki ścienne, albumy, reklamy miasta, wystawy fotografii zabytków - realizowane metodą projektu indywidualnie i zespołowo;
Prowadzenie debat na temat obecnych szans i zagrożeń miasta i regionu, możliwości rozwoju miasta, znaczenia miasta w życiu kraju;
Rozmowy dydaktyczne.

Poza budynkiem szkoły środkiem realizacji programu były przede wszystkim wycieczki piesze:

śladem zabytków kultury materialnej Radomia,
śladem Miejsc Pamięci Narodowej;
do Muzeum im. Jacka Malczewskiego na wystawy stałe:

„Zanim powstało miasto – początki Radomia”
„Był zamek”
„Jacek Malczewski – malarstwo”

do Galerii Dziedzictwa Kulturowego Radomia.

Wycieczki niewątpliwie uatrakcyjniają proces nauczania i zwiększają jego efekty, a także wzbudzają szacunek do spuścizny po przodkach. W ramach zajęć koła zwykle miały one charakter „wypraw” – były formą poszukiwań i badań służących zdobyciu określonej wiedzy, ale jednocześnie formą przeżywania przygód (zajęcia poszukiwawcze, trasy zadaniowe, plenery artystyczne). Odbywane wycieczki były inspiracją do wykonania przez uczniów gazetek ściennych, tablic tematycznych, wystaw fotografii oraz organizowania w gronie uczestników konkursów wiedzy o regionie, debat i dyskusji.

Żałuję, że koło historyczne prowadziłam jedynie jeden rok szkolny 2006/2007, ale nauczanie wiedzy o społeczeństwie od września 2007 roku obok historii i konieczność przygotowania uczniów do egzaminów maturalnych z obu przedmiotów uniemożliwiły mi – z powodu ograniczeń czasowych - dalsze prowadzenie koła.

Realizacja tego zadania wzbogaciła mój warsztat pracy, umiejętności organizatorskie i komunikacyjne. Uczniowie z chęcią i zaangażowaniem uczestniczyli w zajęciach szkolnych i pozaszkolnych, co dało mi dużą satysfakcję. Przeprowadzona ankieta ewaluacyjna wykazała, że uczniowie w pełni akceptują proponowane metody i formy pracy na zajęciach koła, a same zajęcia traktują jako duże urozmaicenie nauki szkolnej i możliwość zdobycia wielu interesujących wiadomości na temat rodzinnego miasta. Szczególnie uczniowie chwalili sobie wycieczki i zajęcia plenerowe szlakiem zabytków radomskich oraz na grodzisku „Piotrówka”.

Wykonali na rzecz szkoły gazetki ścienne i tablice tematyczne poświęcone dziejom swojego miasta, utrwalili wycieczki na zdjęciach, które udostępnili w gablotach. Poznali wartość regionalnych zabytków architektury i sztuki oraz wkład miasta w gospodarkę i kulturę kraju ojczystego.

Praca w kole zaktywizowała uczniów do większego zaangażowania na lekcjach historii i własnych poszukiwań, rozbudziła ich zainteresowania historyczne, zmotywowała do aktywnego udziału w życiu lokalnego środowiska. Poprzez materiał regionalny wielu uczestników zajęć łatwiej przyswajało sobie materiał nauczania z zakresu historii ojczystej i powszechnej.

Prowadzone zajęcia rozszerzyły przyczyniły się wydatnie do podniesienia jakości pracy szkoły i rozszerzyły jej ofertę edukacyjną, a przez podejmowanie działań na rzecz rozwoju zainteresowań uczniów zyskała ona szacunek w środowisku.