O sobie

Wykształcenie

Funkcje w szkole

Sukcesy zawodowe

Artykuły

Publikacje

Z dziejów Radomia

Zajęcia dodatkowe

Współpraca

Scenariusze

PSO

Ankiety ewaluacyjne

Sprawdziany historia

Testy diagnostyczne

Historia

Programy nauczania

Nowa podstawa prog.

Pomoce na lekcję

Przypadki edukacyjne

Zauroczenia

Choroby naszych przodków

Oczami belfra

Złote myśli

Humor z zeszytów

Uczniowskie lapsusy

Moja galeria

Kontakt

Napisz do mnie

BIBLIJNY WZORZEC RODZINY

„...Poczynając od Księgi Rodzaju, strukturę rodzinną czy plemienną wywodzono po linii męskiej od jednego wspólnego przodka, zwanego patriarchą rodu. Plemię stanowiło zatem niezmiernie rozległą rodzinę, której członkowie mieli wspólnego protoplastę bądź byli z nim spowinowaceni za sprawą zawartych małżeństw. Duże plemiona składały się zazwyczaj z jednostek mniejszych, zwanych rodami, a te z kolei – z pewnej liczby rodzin. W czasach starożytnych izraelskie rodziny były bardzo liczne – pod jednym dachem mieszkały trzy lub cztery pokolenia. Na ich czele stał zapewne pradziad z żoną lub żonami i konkubinami, za nimi plasowali się synowie, ich żony i potomstwo, a także niezamężne córki. Ponadto w domu przebywało wiele osób niespokrewnionych z rodziną właścicieli, wśród nich niewolnicy innej narodowości, jeńcy wojenni, włóczędzy i zubożali Hebrajczycy, którzy sami sprzedali się w niewolę na pewien czas. Czasami Biblia niemal wymiennie używa takich określeń jak: dom ojca, rodzina, ród i plemię. Nie ma w tym nic dziwnego, zważywszy, że Jakub miał dwunastu synów, których potomkowie dali początek dwunastu plemionom, a te z czasem utworzyły naród [czyt. naród izraelski]...” (cyt. za: Ilustrowany przewodnik po Biblii. 400 fascynujących pytań i odpowiedzi, które pomogą lepiej zrozumieć Pismo Święte, Warszawa 2003, s. 130)

Rodzina była jedną z najważniejszych spraw dla biblijnych Izraelitów – nie postrzegali oni siebie w kategoriach jednostkowych, ale jako członków rodu, klanu, plemienia, rodziny, jako odpowiedzialnych dziadków, mężów, synów i wnuków. Ich życie koncentrowało się wokół rodziny, dlatego ogromną rolę w czasach biblijnych odgrywała genealogia, która stanowiła o tożsamości człowieka. Jeśli przodkowie rodziny cieszyli się prestiżem, to zwykle ich potomkowie także zajmowali wysoką pozycję społeczną, polityczną czy religijną. Maria i Józef - rodzice Jezusa stanowią niewątpliwie idealny wzorzec małżonków i rodziców w Biblii, a Święta Rodzina to przykład idealnego modelu rodziny biblijnej wzorowo wypełniającej swe obowiązki?

Na kartach Biblii niewiele jest niezamężnych kobiet i mężczyzn. Zawarcie małżeństwa traktowano niemal jak obowiązek. U podstaw rodziny izraelskiej leżało małżeństwo mężczyzny i kobiety. Identycznie jak dzisiaj miało ono stanowić związek oparty na miłości, wierności i wzajemności, który owocuje wydając na świat potomstwo i wychowując je w zgodzie i poszanowaniu boskich praw. Posiadanie potomstwa przez małżonków było niezbędne – zapewniało nie tylko ciągłość rodu i utrzymanie stanu posiadania, ale też opiekę na starość i godziwy pochówek. Biblia przytacza przykłady, że nierzadko, aby podtrzymać ród wdowa poślubiła brata swojego zmarłego męża, a będąc bezpłodną podsuwała małżonkowi konkubinę celem prokreacji ( np. Sara, żona Abrahama, która wobec swej bezpłodności, przekazała mu swoją egipską niewolnicę Hagar, by zrodziła Abrahamowi potomstwo jako matka zastępcza ).

Czy wiesz, że....W biblijnym prawodawstwie kobieta jako żona nigdy nie była jednak osobą pełnoprawną. Była całkowicie zależna od mężczyzny – pozostawała pod jego władzą i opieką. Nie mogła odbywać religijnych pielgrzymek, pobierać nauki Tory, ani nawet inicjować modlitwy rodzinnej przy stole. W sądzie jej zeznania i świadectwa nie były brane pod uwagę. Wyłączona była również z dziedziczenia po mężu. Chociaż prawa Starego Testamentu pozwalały na rozwód, małżonka w praktyce nie mogła też wystąpić o rozwód, nawet jeśli niewierność męża była oczywista. Chociaż równość kobiety i mężczyzny w płaszczyźnie społecznej nie istniała w praktyce mężowi nie wolno było oddalić żony bez zapewnienia jej środków do życia i utrzymania w przyszłości. Bardzo precyzyjne były również biblijne zasady i prawa dziedziczenia w obrębie rodziny, które starały się uchronić ją przed utratą własności. Majątek rodzinny dziedziczył po ojcu syn, a wypadku jego braku córka, ale wówczas nie mogła wyjść za mąż poza obrębem swego rodu. Utrzymaniu majątku w rodzinie służył też zwyczaj lewiratu.

Słowniczek:

Protoplasta – (z łac. protoplastus – najpierw ukształtowany). Praojciec, założyciel rodu, najstarszy przodek.

Lewirat – (z łac. levir – brat męża). Zwyczaj poślubienia wdowy przez brata zmarłego męża praktykowany u starożytnych Izraelitów, Hindusów i Arabów, którego celem było zapewnienie ciągłości rodu i zachowanie rodowego majątku we własności rodziny.

BIBLIOGRAFIA:

1. E. Adamiak, Kobiety w Biblii. Stary Testament, Warszawa 2006.

2. Biblia Tysiąclecia – Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. V, wyd. Pallottinum 2009.

3. A. Chouraqui, Życie codzienne ludzi Biblii, Warszawa 1995.

4. W. Chrostowski, Rzeczywistość i symbolika kobiety w Biblii, w: Pastores 14 (1) 2002, s. 17.

5. Ilustrowany przewodnik po Biblii. 400 fascynujących pytań i odpowiedzi, które pomogą lepiej zrozumieć Pismo Święte, wyd. zbiorowe, Warszawa 2003, s.128-178.

6. D. Kowalczyk, Zmartwychwstanie uczuć, w: Życie duchowe , nr 59/2009. Lato. Uczucia w życiu duchowym, s. 4-6.

7. A, Ohler, Postacie kobiet w Biblii, Kraków 1996